Hamilelikte Diş Sağlığı

Hamilelik sırasında diş tedavisi

İlk üç aylık dönem ( 0 - 3 Ay Arası ): Gebeliğin ilk üç ayında bebeğin organları gelişme aşamasındadır. Bu safhada neden olunan bir bakteriyemi bebeğin organ gelişimini olumsuz yönde etkileyebilmekte, gereksiz müdahaleler düşüğe sebep olabilmektedir. Fakat ağrıya sebep olmuş ve/veya müdahale edilmediği taktirde daha çok zarara neden olabilecek durumdaki dişlerin çekim, kanal tedavisi gibi acil olarak tedavi edilmesi gereken durumlarında, çekinmeden diş hekimine gidilmelidir. Diş ya da diş eti enfeksiyonu gibi acil durumlarda, var olan enfeksiyonun bebeğin gelişimini dental tedavinin olumsuzluklarından daha fazla etkileyebileceği göz önünde bulundurulmalıdır .Diş hekimi , kadın doğum uzmanının önerileri doğrultusunda, bebeğe zarar vermeyen bir tedavi uygulayacaktır.

İkinci üç aylık dönem ( 3 - 6 Ay Arası ): Bu dönem, hamilelik sonuna kadar ertelenmesi uygun olmayan diş çekimi, dolgular, kanal tedavileri vb. pek çok tedavinin yapılması için en uygun olan dönemdir.

Üçüncü üç aylık dönem ( 6 - 9 Ay Arası ): Bu dönemde bebek anne karnında oldukça büyümüştür ve doğum yaklaşmıştır. Anne koltuğa rahat oturamaz ve aşırı stres erken doğuma neden olabilir. Aynen ilk üç aylık dönemde olduğu gibi, acil tedaviler dışında diş hekimi müdahale etmeyecektir.

 

Hamilelikte lokal anestezi yapılabilir mi?
Hamilelikte lokal anestezi yapılmasında sakınca yoktur. Hasta tedavi sırasında ağrı duymayacağı için stres en aza iner. Hamilelik esnasında lokal anestezik madde seçiminde dikkatli olunmalıdır.
Octopressin içerikli lokal anestezikler rahimin kasılmasını sağlayarak erken doğuma neden olabilir.
Hamilelik sürecinde bu tip lokal anestezik maddeler tercih edilmemelidir.

 

Diş röntgeni çekilebilir mi?
İlk 3 aylık dönemde bebeğin organ taslakları geliştiği için röntgen çekilmesi tavsiye edilmez. Sonraki dönemlerde röntgen çekilmesinde bir sakınca yoktur. Bu konuda kadın doğum doktorunuzla görüştükten sonra kliniğimize başvurmanızı tavsiye ediyoruz. Eğer acil bir tedavi için kesinlikle röntgen filmi çekilmesi gerekiyorsa, anne adayına özel koruyucu kurşun önlük giydirilmeli ve düşük doz uygulaması yapılmalıdır. (Kliniğimizde düşük dozlu dijital röntgen kullanılmaktadır.)

 

Hamileyken kullanılan antibiyotiklerin bebeğin dişleri için sakınca oluşturur mu ?
Penisilin türevleri (amokisisilin vs. ) antibiyotiklerin kullanımının bebek için herhangi bir sakıncası yoktur. Tetrasiklin gurubu antibiyotikler kullanılmamalıdır. Tetrasiklin gebelik sırasında alınırsa bebeğin dişlerinde "tetrasiklin renkleşmeleri" oluşmasına yol açar.

 

Hamileyken ağrı kesici kullanabilir miyim?
Genellikle hamilelik sürecinde parasetamol tipi ağrı kesiciler güvenle kullanılmaktadır. Ağrı kesici kullanımında dikkat edilmeli ve kesinlikle kadın doğum doktorunuzun önerilerine uyulmalıdır.

Hamilelik sırasında nasıl bir ağız-diş bakımı yapılmalıdır?
Günlük ağız ve diş bakımı kesintiye uğratılmamalıdır.
Hamilelik öncesi tam bir ağız muayenesinden geçerek optimal ağız hijyenine kavuşmalı ve bunu sürdürme alışkanlığını kazanmalıdır. Çünkü plak birikimi, ve diş eti hastalıkları ile hamilelik sırasında oluşan hormonal değişiklikler arasında direkt bir ilişki vardır. Hamilelik sırasında oluşan hormon artışı ağız mukozasının, dış etkenlere özellikle bakteri plaklarına karşı hassaslaşmasına neden olur.
Günde iki kez diş fırçası ve diş ipi kullanarak etkili diş bakımı yapılarak plak birikimine engel olunmalıdır. Ağız gargaraları ya da ılık tuzlu su ile gargara yapılabilir.

 

Hamilelik Gingivitisi
Hamileliğin erken safhalarında diş etlerinde şişlikler, kızarıklıklar gözlenebilir. Bu şekildeki diş eti oldukça hassastır ve kolay kanar.
Hamilelik sırasında kadınların diş etlerinde oluşan bu değişiklikler östrojen ve progesteron hormonlarının salgılarının artmasından kaynaklanmaktadır.
Hamilelik gingivitisi genellikle hamileliğin 2. ayında başlayıp 8. ayında en üst seviyeye çıkar, doğumdan sonra geriler.
Günlük düzenli ağız diş bakımı yapmayan kişilerde oluşan ve diş eti enfeksiyonuna neden olan bakteri plağı ya da diş taşı gibi etkenler hamilelik gingivitisi tablosunu daha ciddi boyutlara taşıyabilmektedir.
Çalışmalar, annenin tedavi edilmeyen hamilelik gingivitisinin düşük kilolu bebek doğumuna yol açtığını bildirmiştir. Diğer diş tedavilerinde olduğu gibi diştaşı temizliği de özellikle hamileliğin ikinci üç ayında yapılmalıdır.

 

Dişler hamilelik sırasında daha çabuk mu çürür?
Hamilelik tüm vücudun fiziksel ve psikolojik yönden pek çok değişikliklere uğradığı bir dönemdir. Hormonal etkiler sonucunda ağız içinde bazı değişimler olur. Örneğin kandaki ve tükürükteki asit miktarının fazlalaşması diş çürüğü riskini artırır. Çünkü en basit anlatımıyla, dişin çürümesi, diş sert dokularının bakterilerin salgıladığı asitlerle yumuşamasıdır. Mide bulantıları ve kusmalarla ağız içinde asit salgısının artması dişlerin yüzeyinde aşınmalara yol açabilir.
Annenin sık aralıklarla şekerli besin tüketme alışkanlığı ve diş eti kanamaları nedeniyle diş fırçalanmaması ağız bakımını aksamasına ve bunu takiben diş eti enfeksiyonu,
çürük riskinin artmasına yol açabilir.
Hamile kalmayı düşünen veya hamile olan her kadın mutlaka bir diş hekimi kontrolünden geçmeli, ağız sağlığı için neler yapması veya yapmaması gerektiğini öğrenmeli ve gereken tedavilerini yaptırmalıdır. Bu hem annenin hem de bebeğin sağlığı için çok önemlidir.

 

Doğumda diş kaybedilir mi?
Hamilelik döneminde anne adayı süt ve süt ürünleri ile yeşil yapraklı sebzeler gibi kalsiyumdan zengin gıdalar alarak kalsiyum gereksinimini karşılamalıdır. Eğer gıdalarla yeterli kalsiyum sağlanamazsa bebeğin gelişimi için gerekli olan miktar annenin kemiklerinden karşılanır. Bebeğin kendisi için gerekli kalsiyumu annenin dişlerinden aldığına dair bir kanıt yoktur, o yüzden bu düşünce tamamen yanlıştır.
Eğer iyi bir beslenme ile beraber yeterli ağız diş bakımı yapılırsa hamilelik döneminde normal dönemden farklı bir diş ve diş eti sorunu ile karşılaşılmaz.
Hamilelik sırasında beslenme hem annenin hem de bebeğin genel sağlığı ve ağız diş sağlığı için oldukça önemlidir.

Hamilelikte bebeğin diş gelişimi 5. ve 6. haftalarda başlar. Ağız ve diş sağlığı açısından tüm hamilelik döneminde: A,C,D vitaminleri ile fosfor ve kalsiyumdan zengin meyveler ve sebzeler, tahıl, süt ve mandıra ürünleri ile et , balık ve yumurta dengeli olarak alınmalıdır.
Şeker (özellikle yemek aralarında) mümkün olduğu kadar alınmamalıdır.
Kurutulmuş meyve ve karamel gibi yapışkan şekerli yiyeceklerden kaçınılmalıdır.

 

Bebeğin diş sağlığı için alınması gereken önlemler var mıdır?
Bebeğin diş gelişimi anne karnında başlar. Bu dönemde anne hem kendi sağlığı hem de bebeğinin diş gelişimi için dengeli beslenmeye dikkat etmelidir. Diş sağlığı için protein, A vitamini (et, süt, yumurta, sebze ve meyveler), C vitamini (narenciye, domates, çilek), D vitamini (et, süt, yumurta, balık) ve kalsiyumdan zengin gıdaların (süt ve süt ürünleri, yeşil yapraklı sebzeler) yeterince alınması gerekir. Bunun yanı sıra bilinçsiz ilaç kullanımından kaçınılmalıdır. Kullanılan ilaçlar bebeğin diş sağlığının yanı sıra genel vücut gelişimini de olumsuz yönde etkileyebilecektir. Bebeğin diş sağlığı konusunda bilgili olmak, çocuğunuzun ömür boyu sağlıklı dişlere sahip olmasında ilk basamaktır. Bebeğin diş bakımı ve beslenmesi ile ilgili diş hekiminizden bilgi edininiz.